Afstuderen als student-ondernemer

Als je in juni of augustus afstudeert alsstudent-zelfstandige, kan je nog tot het einde van het 3e kwartaal (dus tot en met 30 september van het kalenderjaar waarin je afstudeert) genieten van de voordelen van het statuut student-zelfstandige.

Let op, dit geldt niet als je je studie vroegtijdig stopt en geldt niet als je in januari of op een ander moment afstudeert.

Tegen het einde van het 3e kwartaal moet je dus beslissen.
Er zijn 3 mogelijkheden:

• Blijven ondernemen in hoofdberoep:
  als je geen of minder dan een halftijdse job hebt op 1 oktober van het kalenderjaar waarin je afstudeert).
  
• Blijven ondernemen in bijberoep:
  als je tenminste een halftijdse of meer dan halftijdse job hebt op 1 oktober van het kalenderjaar waarin je afstudeert.
  
• Je onderneming stopzetten.

Als je gewoon afstudeert en je onderneming niet stopzet, kan je het statuut student-zelfstandige behouden tot en met het 3e kwartaal (dat eindigt op 30/9) van dat kalenderjaar. Vanaf het 4e kwartaal heb je de optie om zelfstandige in hoofdberoep te worden of zelfstandige in bijberoep. Wil je geen van beide, dan moet je je onderneming stopzetten vóór de start van het vierde kwartaal. Let wel, voor de sociale bijdragen geldt dan een bijzondere berekening die nadelig kan uitkomen (zie optie 3).

Wat je in kwartaal 4 doet, is vooral van belang voor de berekening van je sociale bijdragen. De sociale bijdragen worden namelijk altijd berekend op een netto belastbaar jaarinkomen ongeacht je statuut (bijberoep/hoofdberoep/student-zelfstandige). Dit betekent dat de inkomsten van de 4 kwartalen opgeteld worden naar een jaarinkomen. Bij verderzetting van je onderneming in bijberoep of hoofdberoep worden je sociale bijdragen dan berekend op het jaarinkomen waarin dus ook je inkomsten van dat vierde kwartaal vervat zitten. Het maakt niet uit of je de kwartalen als student-zelfstandige niks verdiend hebt, maar in het vierde kwartaal wel. Sociale bijdragen worden altijd berekend op een jaarinkomen en een jaarinkomen bestaat uit 4 kwartalen.

Bij stopzetting van je onderneming, waarbij je dus geen 4 kwartalen actief bent, wordt je effectieve jaarinkomen geproratiseerd. Het netto belastbaar jaarinkomen waarop je sociale bijdragen worden berekend ligt dan hoger dan je effectieve inkomen in de periode dat je actief was. Hoe dat precies zit, lees je verderop bij optie 3.

OPGELET: houd steeds rekening met de grenzen van het statuut student-zelfstandige.

Je wordt gezien als zelfstandige in hoofdberoep als je je enkel bezig wil houden met jouw zelfstandige activiteit en daarnaast niet of minder dan halftijds werkt. Als je naast je zelfstandige activiteit halftijds of meer dan halftijds aan de slag gaat, word je gezien als zelfstandige in bijberoep, zie optie 2.

De sociale bijdragen worden berekend op het netto belastbaar jaarinkomen. Let op: dit betekent dus dat er, als je afstudeert, naar je inkomsten in de eerste drie kwartalen als student-ondernemer wordt gekeken én naar je inkomsten in hoofdberoep in het vierde kwartaal.

Meer info over de sociale bijdragen in hoofdberoep.

Ben je student-ondernemer en studeer je af, dan behoud je tot en met 30/09 (einde van het derde kwartaal van dat zelfde kalenderjaar) het statuut van student-zelfstandige en word je vanaf 1/10 (begin van het vierde kwartaal) omgeschakeld naar het statuut zelfstandige in bijberoep als je vanaf de eerste werkdag van oktober een minstens halftijdse tewerkstelling hebt bij een werkgever (19/38 of 20/40 of …).

Let op, werk je niet minstens (dus minder dan) halftijds vanaf de eerste werkdag van oktober, dan word je automatisch zelfstandige in hoofdberoep op 1/10. Ook indien je pas tewerkgesteld bent na de eerste werkdag van oktober (bijvoorbeeld als je in 2023 op 3 oktober begint te werken), dan word je in het vierde kwartaal aangesloten in de categorie hoofdberoep. Pas vanaf het volgend kwartaal kan er opnieuw gekeken worden of er in bijberoep aangesloten kan worden. Start je als interim, ga dan zeker eens langs bij je sociaal verzekeringsfonds om je situatie te bespreken.

De sociale bijdragen worden berekend op het netto belastbaar jaarinkomen. Let op: dit betekent dus dat er naar je volledig netto belastbaar inkomen als student-ondernemer in de eerste drie kwartalen wordt gekeken én naar je inkomsten in het laatste kwartaal in bijberoep.

Meer info over sociale bijdragen in bijberoep.

Je zet jouw zelfstandige activiteiten stop. Let op, hier moet je rekening houden met de proratisering van de sociale bijdragen. Dit betekent dat als je geen volledig jaar actief bent (3 kwartalen of minder), je inkomen definitief herberekend wordt naar een volledig jaar. Formule= (Werkelijk netto belastbaar inkomen/Aantal actieve kwartalen) * 4. Je inkomsten zullen voor het berekenen van de sociale bijdragen in dit geval dus altijd hoger liggen dan wat je werkelijk verdiend hebt!

Wat als je vroegtijdig stopt met studeren?

Indien je je studies vroegtijdig stopt, nog geen job hebt en je je onderneming niet stopzet, dan wijzigt je statuut in dat zelfde kwartaal naar ‘hoofdberoep’. Ook als je midden in een kwartaal je studies en onderneming stopzet zal in datzelfde kwartaal je statuut wijzigen naar hoofdberoep.

Bedankt aan Gentrepreneur voor deze input.